نویسنده : نجف زراعت پیشه
چرا در هشت سال دفاع مقدس هیچگونه عملیات مهمی در محور بغداد صورت نگرفت؟
چرا به سمت بغداد تهاجمی صورت نگرفت تا تکلیف جنگ یکسره شود؟
چرا محور اصلی عملیات ها به سمت بصره و در منطقه خوزستان بود؟
مطالعه هشت سال دفاع مقدس و بررسی عملیات های آن نشان می دهد که کلیه عملیات های اصلی و سرنوشت ساز در منطقه خوزستان و فشار بر روی بندر و شهر بصره صورت گرفته و در سال 66 نیز جهت و محورهای عملیات به شمالغرب و کردستان تغییر یافت و ما شاهد کمترین تلاش در زمینه طراحی و انجام عملیات در محور میانی و شهر بغداد به عنوان پایتخت و مرکز سیاسی حزب بعث برای تهدید مستقیم و رسیدن به پیروزی سریع می باشیم دلایل این امر به طور اختصار عبارتند از :
- در جبهه میانی شهر بغداد به عنوان پایتخت این کشور قرار داشت و از لحاظ سیاسی مرکز و هسته های سیاسی،اقتصادی کشور به خصوص زمانی که به عنوان پایتخت کشور هم قرار گرفته باشند از اهمیت بالایی برخوردار می باشند و تهدید و سقوط این نقاط باعث براندازی نظام های سیاسی می شود و به همین خاطر همه نظام های سیاسی و کشورها با تمام قوا و امکانات به حفاظت از پایتخت پرداخته و دفاع کامل از پایتخت را سر لوحه کار خویش گذاشته اند ؛ . به عبارتی سقوط بصره سقوط یک شهر و بندر بود برای صدام ، اما تهدید بغداد به منزله سقوط حکومت عراق بود
- از لحاظ جغرافیایی ارتفاعات مرتفع مرزی در ایران قرار داشته و شیب آن به سمت عراق و بغداد می باشد و این نقطه اتکا مهمی برای ایران از لحاظ نظامی و تسلط بر دشت و شهر بغداد می باشد ؛ با توجه به اختلافات مرزی و ایجاد اختلاف بر سر نصب میله های مرزی بر اساس معاهده 1975 ، ارتش عراق در 17 و 19 شهریور 1359 به ارتفاعات فوق حمله نموده و با به تصرف در آوردن این مواضع و ارتفاعات مهم تسلط نظامی ایران بر دشت بغداد را از بین برد و به دلیل اهمیت آنها تا دو سال بعد قبول آتش بس 1369 در اشغال عراق بود ؛ در حقیقت تصرف این ارتفاعات عمق استراتژیک ارتش عراق را افزایش داده و قدرت ابتکار عمل برای ایران را سلب نمود.
- بر اساس تقسیم بندی نظامی سپاه دوم عراق مامور منطقه میانی از منطقه باویسی در قصرشیرین تا چنگوله در مهران شده بود و این نیروها هیچگاه از این منطقه جابجا نشده و تا پایان جنگ در همین منطقه ماندند وحتی زمانی که نبردهای سخت در فاو و شرق بصره جریان داشت که نشان دهنده اهمیت این منطقه برای جلوگیری از تهاجم رزمندگان ایران به سمت بغداد بود.
- موانع و استحکامات پیچیده و زیر نظر مستشاران شرقی و غربی سبب شده بود تا نفوذ به این خطوط و محور عملیاتی مشکل و بهتر بگویم غیر ممکن شود و صدام و فرماندهان عراقی به آن خطوط پدافندی تسخیر ناپذیر بدهند و زرهی عراق به عنوان نقطه قوت ارتش عراق از جایگاه بالایی برخوردار بود ، حتی حملات هوایی ایران به شهر بغداد نیز غالباً با سقوط هواپیماها به دلیل پدافند ضد هوایی و موشکی قوی عراق روبرو شود به طوری که صدام اعلام نموده بود هیچ پرنده ای بدون اجازه ما در آسمان بغداد نمی تواند پرواز کند .
- به نسبت جبهه بصره به عنوان مهمترین هدف عملیاتی برای تاثیر گذاری در جنگ که حدود 18 کیلومتر فاصله داشت فاصله بغداد تا نقطه صفر مرزی بالغ بر صد کیلومتر بود که این مسئله برای هدف گذاری نظامی به منزله برخورداری از نیروهای گسترده و پشتیبانی از تجهیزات پیشرفته و آتش پرحجم هوایی ، توپخانه و موشکی بود که به دلیل شرایط سخت تحریم عملاً امکان پذیر نبود.
- حساسیت کشورهای عربی به مورد تهدید قرار گرفتن یک پایتخت عربی از سوی یک کشور غیر عرب ؛ چرا که در جریان تهاجم ایران به شرق بصره در سال 65 و تهدید آن مواضع رهبران لیبی و سوریه نیز که تا قبل از آن حامی ایران بودند کمرنگ شده و به ایران اعتراض نمودند.
- برای تهدید و حمله به منطقه میانی و روبروی بغداد نیاز به حداقل پانصد گردان نیروی رزمی بود تا بدون وقفه و با در پیش گرفتن اصل نظامی تعاقب استحکامات پی در پی عراق در دشت بغد را در هم شکسته و بتوانند مانع ایجاد فرصت و بازسازی ارتش عراق شوند اما در طی دوره هشت ساله دفاع مقدس اعزام سالیانه نیروهای مردمی و بسیج بین صد تا یکصد و پنجاه گردان بود و در سال سرنوشت در 1365 برای تعیین تکلیف جنگ و با اعلام حکم واجب کفایی بودن شرکت در جنگ و تبلیغات وسیع ما شاهد حضور سیصد گردان رزمی (اوج اعزام نیرو در دفاع مقدس طی اعزام سپاهیان محمد ص ) در جبهه های جنگ بودیم و عملاً اماکن انجام اصل تعاقب و استمرار پیشروی از نیروهای خودی به دلیل کمبود نیرو سلب می شد.
- بر اساس سیاست ها و تصمیمات اتخاذ شده بعد از فتح خرمشهر بر اساس اسناد منتشره و صحبت های رهبران نظامی و سیاسی قرار بود به پشت یک عارضه قابل پدافند و مشخصا شط العرب رفته و با فشار سیاسی در میز مذاکره صدام را وادار به پذیرش 1975 نماییم و شرایط امام نیز حضور و عملیات نظامی در مناطق کم جمعیت برای آزار نرسیدن به مردم عراق و همچنین مقابله با تبلیغات و سیاست های جهانی و منطقه ای بود تا بتوانیم صدام و حزب بعث را وادار به پذیرش خواسته هایمان نماییم این خواسته ها عبارت بود از :
- عقب نشینی متجاوز از مناطق اشغالی ایران
- شناسایی و محکومین متجاوز
- پرداخت غرامت
و این گونه بود که اغلب فشارها و عملیات های گسترده ایران برای رسیدن به رودخانه شط العرب (اروندرود) در شرق بصره صورت گرفت تا با فشار بر روی رژی بعثی عراق بتوانیم به خواسته های خویش برسیم و بغداد از جمله اهداف ایران نبود ضمن این که تغییر جهت عملیات های ایران به شمال غرب در محورهای ماووت و حلبچه ناشی از غیر قابل نفوذ شدن جبهه های جنوب ، کمبود نیرو و تجهیزات و .... بود تا با انحراف نگاه ارتش عراق از محورهای جنوب و کشاندن به غرب بتوانیم روزنه مجددی در جنوب ایجاد نماییم.
#دلایل_عدم_حمله_بغداد
#چرا_به_بغداد_حمله_نشد
http://telegram.me/safeer59
http://www.safeer.blogfa.com/
از جنگ و دفاع مردم ایران می گویم برای انتقال تجارب و پیشگیری از جنگی دیگر و این که جنگ آخرین راهکار جهت رسیدن به منافع ملی می باشد......