اقتصاد جنگ در دو محور :
اقتصاد جنگ
اقتصاد جنگ در دو محور :
عدالت اجتماعی(تامین رفاه مردم) و اداره جنگ(تامین هزینه ها و بودجه جنگ)
از جمله اتهاماتی که مخالفان دولت در دوره جنگ به آن وارد می کنند عدم حمایت دولت در زمینه اقتصاد جنگ بود در حالی که حتی در بدترین شرایط دولت نیمی از بودجه کشور در شرایط سخت جنگ را به اداره جنگ اختصاص داده و نیمی از بودجه را نیز برای تامین نیازهای اساسی مردم با هدف برقراری عدالت اجتماعی اختصاص داده بود چون اعتقاد داشت رسیدگی به مردم و بخصوص محرومین وظیفه و از جمله اهداف ذاتی انقلاب اسلامی می باشد و نباید تحت الشعاع قرار گیرد ضمن این که در صورت فشار بیش از حد به معیشت مردم باعث می شد که نقش مردم به عنوان پشتیبان و حامی اصلی در جنگ ضعیف شده و در آن صورت دیگر حتی با اختصاص بودجه بالا نیز چشم انداز مناسبی وجود نداشت.
اقتصاد جنگ در دو محور : اداره جنگ و تامین رفاه مردم و عدالت اجتماعی
دولت با ایجاد یک سیستم سهمیه بندی و با چاپ کوپن های کاغذی اقلام اساسی و مورد نیاز مردم را به اندازه مساوی و برابر در مقاطع زمانی مشخص اعلام می کرد و این گونه یک رفاه نسبی و عدالت اجتماعیث را در شرایط جنگی و بحرانی کشور طی هشت سال دفاع مقدس ایجاد نمود. از آنجایی که جنگ پدیده ای مولد نبوده و تنها باید به آن بودجه های کلان اختصاص داد طبق اصول جنگ و نظرات کارشناسان تنها در کوتاه مدت می توان به آن رسیدگی نمود و در طولانی مدت و فرسایشی شدن جنگ و بلعیدن امکانات و درآمدهای کشور سرانجام به عدم تحقق اهداف و ورشکستگی کشور منجر می شود.
جنگ هشت ساله نیز از این مقوله مستثنی نیست ، طبق گفته آقای مسعود روغنی زنجانی وزیر وقت برنامهوبودجه در دوران جنگ تحمیلی «سال ۱۳۶۵ با درخواست ستاد پشتیبانی جنگ و فتوای امامخمینی ره، بانک مرکزی ۳۰میلیاردتومان اسکناس بدون پشتوانه برای تامین هزینه عملیاتهای کربلای چهار و کربلایپنج چاپ کرد.»(مجله اندیشه پویا شماره ۲۹ )
اقتصاد ایران براساس نفت شش دلار و خارج شدن از تعادل برنامه های اقتصادی،سیاسی تدوین شده برای سال 1366:
• سال 65:یک سوم بودجه کشور صرف جنگ( اعتبارات عمرانی بودجه سال بعد حذف شد، حذف یارانه برق و سوخت،افزایش استقراض از بانک مرکزی،اجازه به وزارت نفت برای گران کردن محصولات خویش برای کسری 13 میلیاردی کشور)
• سال 66:یک چهارم علاوه بر بودجه های جاری ارتش و سپاه یعنی 70 میلیارد تومان + یک سوم امکانات ارزی کشور
• تهیه یک برنامه محرمانه اقتصادی در سال 66 در صورت حمله امریکا برای معیشت مردم(قبل آن برنامه کوتاه مدت برای معیشت مردم بود)
• 10/3/66 سران قوا برای 22 قلم کالاهای اساسی نرخ تعیین تا نظارت شود
• بحث توسعه اقتصادی در این سالها مطرح نبود
• 66 به بعد فقط بحث تامین خورد و خوراک و معیشت مردم بود و بس و بحث صادرات و واردات و توسعه اقتصادی بی معنا بود
• در 1366 دولت متوجه شد با برنامه بحران ادامه جنگ امکان پذیر نیست و هیچگونه سازگاری بین منابع مالی و ادامه جنگ نیست.
در این جا بود که نخست وزیر میر حسین موسوی با تکیه بر اطلاعات وزرای اقتصاد و رئیس برنامه و بودجه در ماههای پایانی جنگ بر اساس درخواست جانشین فرماندهی کل قوا طی نامه ای محرمانه اعلام نمود : وضع مالی نظام زیر صفر است و سلاحهایی که در شکست های اخیر از دست دادیم به اندازه تمام بودجه ای است که برای سپاه و ارتش در نظر گرفته شده است.میر حسین بیشتر از خیلی از افراد دیگر در گیر جنگ بودند اما چون دولت در دستشان بود گرفتار مسایل پشتیبانی مردم بودند و در بین تهیه ملزومات مورد نیاز مردم خیلی همکاری می کردند و در سال های آخر جنگ رئیس ستاد کل جنگ شدند و افرادی مثل بهزاد نبوی نیز کمک می کردند و واقعاً هر چه داشتند می دادند و اگر کم و زیاد دادند به این دلیل بود که چیزی نداشتند (اسرار مکتوم ص 122)
استدلال روغنی زنجانی رئیس سازمان برنامه و بودجه برای ارائه یک راه حل در ماههای منتهی به پایان جنگ این بود که :
• ما جنگ را تمام کنیم و نظام را حفظ کنیم.
• جنگ را با اهداف تعریف شده ادامه داده که ثمره آن فروپاشی نظام و قهرمانانه کنار رفتن است.
#اقتصاد_جنگ
#اقتصاد_سیاسی
#هزینه_های_جنگ_عراق_علیه_ایران
http://telegram.me/safeer59
http://Www.Safeer.blogfa.com
https://www.aparat.com/najaf46