تعیین هاشمی رفسنجانی به عنوان جانشینی فرمانده کل قوا و تشکیل ستاد فرماندهی کل قوا
مقطع پایانی جنگ:
خروج عراق از فاز پدافندی به آفندی :
12خرداد سال 67 حجتالاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی رئیس وقت مجلس شورای اسلامی و فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء (ص) با حکم امام خمینی (ره) و با پیشنهاد آیتالله خامنهای رئیس جمهور وقت به عنوان جانشین فرمانده کل قوا منصوب شد.
هاشمی رفسنجانی زمانی به این سمت منصوب شد که چند ماه پیش از آن، قطعنامه 598 از سوی شورای امنیت سازمان ملل صادر اما ایران به دلایلی از پذیرش آن خودداری کرده بود. از سوی دیگر ارتش بعث عراق از لاک دفاعی بیرون آمده و سیاست تهاجمی اتخاذ کرده بود. در این راستا توانسته بود در ماههای فروردین و خرداد مناطق عملیاتی فاو و شلمچه را که ایران در عملیاتهای والفجر هشت و کربلای پنج در سالهای 64 و 65 به تصرف خود درآورده بود، از تسلط ایران درآورد و نیروهای ایرانی را مجبور به خروج از آن مناطق کند.
چند ماه پس از اینکه هاشمی رفسنجانی با حکم امام خمینی (ره) به جانشینی فرمانده کل قوا منصوب شد، قطعنامه 598 از سوی ایران پذیرفته شد. ایران تا آن زمان قطعنامه 598 را نه رد کرده بود و نه پذیرفته بود. ایران آن قطعنامه را نسبت به قطعنامههای دیگر مثبت میدانست، اما به دنبال تغییر در ترتیب بندهای آن بود.

در این زمان آقای خامنه ای، رئیس جمهور، طی نامه ای به محضر امام خمینی اعلام داشت:
... پیشنهاد مشخص این جانب که قبلًا نیز کتباً و شفاهاً معروض گردیده، این است که:
- کلیه امور مربوط به نیروهای مسلح، ارتش، سپاه، ژاندارمری اعم از عملیات، پشتیبانی، امور سازمانی و اداری و غیره به شخص واحدی مفوض و محول گردد.
- شخص مزبور از سوی حضرت عالی موظف گردد که امور را از نزدیک و با قاطعیت تمشیت کند.
- دادگاه نیروهای مسلح موظف گردد که در تعقیب قضایی متهمین و اجرای محکومیتها به طور کامل از نظر و دستور وی تبعیت کند. با توجه به همه جوانب، به نظر این جانب، تنها فرد مناسب برای تصدی این مسئولیت مهم، جناب آقای هاشمی رفسنجانی است.
امام خمینی در پاسخ چنین مرقوم فرمودند:
بسم اللَّه الرحمن الرحیم
جناب حجت الاسلام آقای حاج شیخ علی اکبر هاشمی رفسنجانی- دامت افاضاته
با توجه به درگیری رویاروی امریکای جهانخوار علیه اسلام و ایران و هماهنگی غرب و شرق و ارتجاع منطقه در مبارزه با انقلاب اسلامی و جلوگیری از پیروزی اسلام، به پیشنهاد رئیس جمهور محترم، جناب حجت الاسلام آقای خامنه ای- دامت افاضاته جنابعالی را با تمام اختیارات به جانشینی فرماندهی کل قوا منصوب می نمایم. و جنابعالی موظف به اجرای دستورات ذیل می باشید:
- ایجاد ستاد فرماندهی کل تا تهیه زمینه وحدت کامل
- هماهنگی کامل ارتش، سپاه، بسیج و نیروهای انتظامی در تمامی زمینههای دفاع مقدس اسلام. بدیهی است انسجام و ادغام مورد قبول و صحیح ادارات و سازمانهای مربوط و پشتیبانی کننده در هماهنگی نیروهای مسلح نقش اساسی را دارا خواهند بود.
- تمرکز صنایع نظامی و تهیه ما یحتاج دفاع مقدسمان و انسجام امکانات تعمیراتی، پشتیبانی، فنی، مهندسی، رزمی، آموزشی و تحقیقاتی و نیز بسیج همه امکانات و ابزار در جهت اهداف مشخص از سوی فرماندهی کل.
- سعی در استفاده هر چه بهتر از امکانات و نیروها؛ و جلوگیری از به کار گرفتن امکانات مادی و معنوی در غیر موارد ضروری. و در همین راستا، حذف یا ادغام سازمانها و تشکیلات تکراری و غیر ضروری.
- تمرکز امور تبلیغی و فرهنگی نیروهای مسلح در تمام زمینه ها.
- استفاده درست و قاطع از قوانین دادگاه نظامی در زمان جنگ و تنبیه متخلف در هر رده.
- بهره برداری صحیح از کمکهای مردمی در تمامی زمینه ها.
- قوای مقننه و اجراییه و قضاییه موظفند تمامی امکانات و سیاست های خود را در جهت نیازهای جنگ به کار گیرند.
از مردم عزیز ایران و نیروهای نظامی و انتظامی میخواهم تا با صبر و شکیبایی انقلابی و با قدرت و استقامت در مقابل توطئه های استکبار جهانی ایستادگی نمایند؛ و مطمئن باشند که پیروزی از آنِ صابران است. جهان امروز غرق در نامردمی ها و حیله هاست؛ و شما یاران اسلام در اوج قداست و شرافت می باشید. من به همه شما دعا می کنم، خداوند یار و پشتیبان مبارزانِ راه خدا باد. توفیق جنابعالی را از خدای تعالی مسألت دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.
***به نظر می رسد تصمیمی بسیار خوب و منطقی اما دیر صورت گرفت.
***آقای منتظری در تاریخ 16/3/67 از هاشمی درخواست می کند که از ریاست مجلس که در 8/3/67 انتخاب شده بود کناره گیری و تمام وقت خویش را به جنگ اختصاص دهد.
***ملاقات هاشمی در 15/3/67 و بررسی وضعیت جنگ با امام : ارائه راهکار توسط هاشمی با توجه به جمع بندی جبهه ها و یکسره کردن کار جنگ :
**صلح
**جنگ با بسیج عمومی و واگذاری امکانات مورد نیاز به جنگ که کشور را در وضعیت ریاضتی شدید قرار می دهد ( امام نظرش روی بسیج عمومی بود و در جواب نداشتن جهاد و مالیات را عنوان کردند)
نیرو نمی آید و کم است.................حکم جهاد می دهم
بودجه و امکانات نداریم..............مالیات بگیرید اگر نیاز شد استقراض شود
مشکل ارز داریم.........بوید خودتان فکری کنید راهی پیدا کنید بروید نفت پیش فروش کنید......
******بر همین اساس آقای هاشمی از مسئولین و فرماندهان درخواست برآورد امکانات و تجهیزات مورد نیاز را می کند که با جمع بندی آنان برنامه ریزی برای وضعیت ادامه جنگ صورت پذیرد.
روح اللَّه الموسوی الخمینی
#هاشمی_فرمانده_کل_قوا
#تمرکز_امکانات_نیروها_جنگ
#انضباط_قانون_جنگ
صحیفه امام، ج21، ص: 56 و 57
از جنگ و دفاع مردم ایران می گویم برای انتقال تجارب و پیشگیری از جنگی دیگر و این که جنگ آخرین راهکار جهت رسیدن به منافع ملی می باشد......